Episode 2 - Piet Decoster
Faces of Europe neemt je mee achter de schermen van de Europese Unie om de mensen te ontmoeten die Europa dagelijks beleven, versterken, vormgeven, in vraag stellen of uitdagen. In deze episode zijn we te gast in Doornik bij Piet Decoster, cultuurmens, programmator, organisator, Belg, ook misschien een beetje Waal én vooral Europeaan. Piet heeft er al een lange loopbaan op zitten als voorman van jeugdhuis Krak in Avelgem, medestichter van de Orchestre International du Vetex, medebezieler van La Petite Fabriek en als muziekmanager actief vanuit de vzw Via Lactea.
15.02.24 / 2. Piet Decoster, La Petite Fabriek.
Kind van de grensstreek
Piet is geboren in Avelgem, een dorp aan de Schelde. Hij heeft van thuis uit de bezieling meegekregen om sociaal en cultureel actief te zijn. Ook de grensregio is geen onbekend gebied: “Mijn ouders hadden ook een textielwinkel thuis en wij kregen sowieso vrij veel mensen uit Escanaffles, Celles en Doornik over de vloer. Door die bezigheid in de textiel van mijn vader, gingen wij ook als kind vrij veel met hem mee naar andere weverijen in Leuze, Peruwez. Bon-Secours, noem maar op. Dus wij gingen sowieso veel naar Doornik. Mijn grootvader, had ook heel veel in filatures gewerkt in Tourcoing en Roubaix."
Hij woont intussen in Doornik, werkt met Vlamingen, Fransen en Walen. Volgens Piet is de uitwisseling tussen Frankrijk en België vrij evident, tussen Vlamingen en Walen is er minder mobiliteit. “Ik sta er altijd van te kijken, aan weerskanten, hoe weinig dat men weet eigenlijk in Doornik over Kortrijk en omgekeerd. Er is echt een veel grotere gap dan in de jaren 70, dat is zeker.”
Muziek als rode draad
Als vrijwilliger en later medewerker van jeugdhuis Krak was Piet al geboeid door muziek, voornamelijk toen Belgische muziek. “Maar ik was eigenlijk ook als jongere al geboeid door Latin muziek. Dat kwam vooral door mijn broer, die was zwaar fan van Carlos Santana.” Later organiseerde Piet mee het festival Krakrock, en daarbij was samenwerking met Rijsel een evidentie. “De tijden waren toen natuurlijk ook wel anders, had ook niet dat gigantische concertaanbod als nu. En wij keken eigenlijk ook wel wat er gebeurde aan de andere kant van de grens.”
Orchestre International du Vetex
Begin de jaren 2000 startte Piet de Orchestre International du Vetex op, een band die intussen 20 jaar oud is en overal speelt. De band telt muzikanten uit Wallonië, uit Noord-Frankrijk en West-Vlaanderen. “We zijn echt wel een collectief met een specifieke identiteit door het feit dat wij uit die drie regio's komen. Bij tours in Bosnië, Servië, Kroatië leverde dat toch een speciale ervaring op, gelijkaardige grensregio’s, maar met meer conflict dan bij ons.
Samenwerkingsprojecten
Piet Decoster werkte in alle mogelijke Interregprogramma’s, maar is met de jaren opgeschoven van grensoverschrijdende samenwerking naar pan-Europese samenwerkingsprogramma’s zoals Creative Europe. “De manier waarop het Interregprogramma hier, in onze grensregio, compleet aan cultuur voorbijgaat, vind ik een echte aanfluiting. Als je ziet in zoveel andere Europese grensregio's, kan dat Interregprogramma wél worden gebruikt voor cultuurprojecten.”Piet vindt het een fout dat cultuur niet meer volwaardig wordt meegenomen in Interreg France-Wallonie-Vlaanderen. Maar hij laat de moed niet zakken. "Als ik kan aantonen aan lokale politici, of regionale politici in dit geval, hoe cruciaal dat het eigenlijk is om grenzen te kunnen oversteken, dan vind ik dat echt meer dan ooit moet gebeuren en dat eigenlijk meer dan ooit een kans moet krijgen.”
Piet werkt nu veel met landen uit Oost-Europa. “We hebben heel veel gewerkt met partners in Servië, Bosnië, Kroatië, ook tot op vandaag. Dus dat zijn eigenlijk altijd projecten die wel een gemeenschappelijke deel hebben in die zin dat vaak gaat over belang of het onbelang van culturele identiteit.”
La Petite Fabriek
In Froyennes, bij Doornik, stond Piet mee aan de wieg van La Petite Fabriek, een coworkingplek, een residentieplek, een ontmoetingsplek. “Zonder overheidsmiddelen. Dat werkt eigenlijk heel goed. En je ziet ook dat publiek wel volgt. Dus ik denk ook wel dat het op zich niet zo moeilijk is om mensen van de ene kant naar de andere kant te bewegen. Dat is eigenlijk relatief makkelijk te doen. Als dat interessant is, gaan die mensen wel de andere regio gaan ontdekken. Ik twijfel daar geen moment aan.”
Carte Blanche
Piet vindt dat Europa veel te bieden heeft. “We hebben zo'n rijke geschiedenis. We hebben ontzettend veel geluk om in Europa te leven. Dus ik ben er zeker ook een grote voorstander van en ik ben echt Europeaan. Ik geloof in het federale Europa, dat is volgens mij zo klaar als een klontje.”
“Meertaligheid is belangrijk. Zeker hier, bij ons in de grensregio, denk ik, is dat iets waar nog heel veel werk aan is. Dat is het belang ook van zoveel mogelijk taal te kunnen spreken. Niet alleen om praktische, commerciële redenen, maar vooral ook cognitief. En omdat het toch echt wel een deur is die je opent voor de wereld.”
“Ik vind daarnaast dat er toch nog veel meer zou moeten kunnen gebeuren ook op vlak van het kansen geven aan jonge muzikanten in onze eurometropool, zeker hier ook de streek van Doornik. Er is een gigantische kloof met het ontzettend grote aanbod in Noord-Frankrijk en het grote aanbod in Vlaanderen.”